Wstęp
Współczesny, cyfrowy świat oferuje dzieciom i młodzieży ogromne możliwości, ale jednocześnie stawia przed nimi liczne wyzwania. Internet otwiera drzwi do wiedzy, inspiracji, kreatywności i kontaktów międzyludzkich, jednak jego niewłaściwe użytkowanie może prowadzić do zagrożeń, takich jak dezinformacja, cyberprzemoc, uzależnienie od ekranów czy naruszenie prywatności. W dobie powszechnej cyfryzacji niezwykle ważne jest, aby już od najmłodszych lat rozwijać kompetencje cyfrowe i uczyć dzieci świadomego oraz bezpiecznego poruszania się w świecie online.
Dzieci hospitalizowane spędzają wiele czasu w świecie cyfrowym – internet często staje się dla nich jedynym oknem na świat, źródłem nauki, rozrywki i kontaktu z rówieśnikami. Z tego względu niezwykle istotne jest, aby wspierać ich w mądrym i bezpiecznym korzystaniu z nowych technologii. Projekt „Mądre Technologie – Bezpieczna Przygoda w Cyfrowym Świecie” to cykl zajęć pozalekcyjnych, które nie tylko dostarczają wiedzy, ale także rozwijają kreatywność i uczą odpowiedzialnego wykorzystywania internetu oraz narzędzi cyfrowych.
Program został opracowany w oparciu o treści zawarte w Programie Wychowawczo-Profilaktycznym Szkoły oraz założenia podstawy programowej wychowania i kształcenia ogólnego. Angażując uczniów w realizację jego celów, tworzymy przestrzeń do aktywności, która przynosi im radość i pozytywne emocje, wspierając tym samym proces leczenia. Zajęcia są dostosowane do wieku, możliwości oraz indywidualnych potrzeb uczestników, niezależnie od ich poziomu zaawansowania w korzystaniu z technologii.
Cele ogólne:
- Kształtowanie odpowiedzialnych i bezpiecznych nawyków w korzystaniu z technologii informacyjno-komunikacyjnych.
- Wzmacnianie kompetencji cyfrowych dzieci i młodzieży poprzez praktyczne działania edukacyjne.
- Rozwijanie umiejętności krytycznego myślenia i oceny treści dostępnych w internecie.
- Podnoszenie świadomości na temat zagrożeń wynikających z niewłaściwego korzystania z internetu i technologii cyfrowych.
- Budowanie kultury odpowiedzialnej i kulturalnej komunikacji w środowisku online.
- Wspieranie twórczego wykorzystania narzędzi cyfrowych do nauki, rozwoju i wyrażania siebie.
- Zachęcanie do zachowania równowagi między światem cyfrowym a rzeczywistym oraz promowanie zdrowych nawyków technologicznych.
Cele terapeutyczne:
- Redukcja stresu i poprawa samopoczucia – wykorzystanie technologii i działań twórczych jako formy terapii.
- Wzmacnianie poczucia sprawczości i pewności siebie – rozwijanie umiejętności cyfrowych poprzez aktywne uczestnictwo w projektach.
- Poprawa funkcji poznawczych – ćwiczenie pamięci, koncentracji i logicznego myślenia poprzez interaktywne zadania.
- Budowanie pozytywnego obrazu siebie – wspieranie rozwoju talentów i wykorzystywania internetu w sposób konstruktywny.
- Przeciwdziałanie poczuciu izolacji – wykorzystanie narzędzi cyfrowych do komunikacji z rówieśnikami i rodziną.
- Rozwijanie umiejętności społecznych – nauka właściwej komunikacji online i radzenia sobie z trudnymi sytuacjami w sieci.
- Tworzenie atmosfery wsparcia i bezpieczeństwa – zajęcia jako przestrzeń do rozmowy o problemach cyfrowego świata w przyjaznym środowisku.
Cele operacyjne:
- Rozpoznają zagrożenia internetowe i potrafią chronić swoje dane oraz prywatność w sieci.
- Tworzą silne hasła i przechowują je w bezpieczny sposób.
- Rozwiązują ćwiczenia dotyczące fake newsów i manipulacji w mediach.
- Odgrywają scenki dramowe dotyczące tematyki.
- Tworzą własne treści – plakaty, animacje, filmiki edukacyjne, proste strony internetowe.
- Rozwiązują interaktywne quizy i gry edukacyjne dotyczące cyberbezpieczeństwa.
- Tworzą wspólny projekt multimedialny.
- Redagują listę zasad higieny cyfrowej.
Czas i miejsce realizacji projektu: projekt adresowany jest do uczniów Zespołu Szkół nr 33, na poziomie szkoły podstawowej i ponadpodstawowej, przebywających na leczeniu w Wojewódzkim Szpitalu Dziecięcym na Oddziale Ośrodka Rehabilitacji Dziennej, Chirurgii oraz Laryngologii. Realizacja założeń planowana jest od 10 do 31 marca 2025 roku podczas pozalekcyjnych zajęć wychowawczych.
Forma pracy: grupowa i indywidualna.
Plan realizacji projektu.
1.Bezpieczny w sieci – Twoja tarcza ochronna.
- Dyskusja kierowana (Czy internet to zawsze bezpieczne miejsce?)
- Prezentacja interaktywna z przykładami realnych zagrożeń online
-Praca w grupach – analiza scenariuszy sytuacji niebezpiecznych
- Quiz „Czy potrafisz chronić swoje dane?”
-Stworzenie „Kodeksu Cyfrowego Superbohatera”
- Fake newsy i manipulacja – nie daj się nabrać!”
-Analiza przypadków – porównywanie fałszywych i prawdziwych informacji
- „Detektywi prawdy” – interaktywna zabawa w sprawdzanie faktów
- Ćwiczenie praktyczne – „Co jest fake newsem?”
-Quiz interaktywny: „Prawda czy fałsz?”
- „Netykieta i cyberprzemoc – bądź życzliwy w sieci”
-Oglądanie krótkiego filmu edukacyjnego o hejcie w sieci
-Dyskusja – jakie uczucia wywołują negatywne komentarze?
-„Jak reagować na hejt?” – scenki dramowe
- Stworzenie „Dobrego słownika internetowego”
- Twórca czy konsument? Odkrywamy kreatywność w internecie.
-Prezentacja: Jak można kreatywnie wykorzystać internet?
-Warsztaty – tworzenie własnych grafik w prostych edytorach (np. Canva)
-Zabawa: „Moja pierwsza animacja” (wykorzystanie prostych aplikacji)
-Stworzenie wspólnego cyfrowego plakatu „Mądrze korzystam z internetu”
- Cyfrowy detoks – równowaga między online a offline.
-Ile czasu spędzam online?” – analiza własnych nawyków
-Dyskusja: „Czy smartfon rządzi moim czasem?”
-Tworzenie indywidualnych planów „Dnia offline”
-Gra „Zamiast telefonu – co mogę zrobić?” (losowanie aktywności offline)
Metody pracy.
Metody oparte na słowie.
Metody oparte na obserwacji.
Metody oparte na praktycznej działalności uczniów.
Metody aktywizujące.
Formy pracy:
Praca indywidualna.
Praca w zespole.
Techniki pracy stosowane podczas realizacji założeń projektu edukacyjnego:
Czytanie, rozmowy kierowane.
Aktywne słuchanie.
Swobodne wypowiedzi.
Praca z komputerem.
Zajęcia plastyczne.
Rozwiązywanie zagadek, krzyżówek, rebusów, wykreślanek.
Konkurs wiedzy.
Prezentacje multimedialne, filmy.
Wystawa plakatów.
Pomoce dydaktyczne:
farby plakatowe, kredki, ołówek, mazaki, papier kolorowy, klej, materiały zdobnicze, komputery, tablica interaktywna, tablet, telefon, zdjęcia, ilustracje, kolorowanki, rozrywki umysłowe.
Podsumowanie projektu i wręczenie certyfikatów:
Podczas ostatniego spotkania nastąpi:
- Omówienie zdobytych umiejętności – uczestnicy dzielą się wrażeniami.
- Prezentacja wspólnych prac cyfrowych – galeria twórczości dzieci.
- Rozdanie certyfikatów „Cyfrowy Superbohater” z kodem QR do wspólnych projektów.
Realizatorzy projektu:
Żaneta Glogowska,
Milena Kozik,
Sylwia Kamieńska.