Projekt edukacyjny „Łamacz szyfrów”.

w roku szkolnym 2023-2024 w Zespole Szkół nr 33 w Bydgoszczy

WSTĘP

Szyfry towarzyszą nam każdego dnia i nawet nie zdajemy sobie sprawy, jak są blisko. Szyfrowanie, to nic innego jak kodowanie, a kodowanie wykorzystuje się w kartach kredytowych, bankomatach, walizkach podróżnych, systemach alarmowych. Bez wiedzy na temat łamania szyfrów, bez klucza jesteśmy bezsilni. Może się wydawać, że zabawy z rozszyfrowywaniem wiadomości to jedynie przyjemna łamigłówka lub harcerska zabawa. Odczytywanie zaszyfrowanych wiadomości to jednak świetny trening dla mózgu, a zwłaszcza w kwestii dokładności, cierpliwości i samodyscypliny.
Drugą umiejętnością, jaką mogą ćwiczyć zabawy z szyframi jest spostrzegawczość. W ciągłym pędzie i pośpiechu niestety nie dostrzegamy wielu istotnych rzeczy. A przecież nie da się rozszyfrować szyfru bez pełnej znajomości danych, znalezienia wszystkich informacji, wskazówek, które nie są często łatwe i oczywiste do odnalezienia.
Kolejną ważną umiejętnością, jaka może być kształtowana w młodym człowieku przy użyciu zabawy z szyframi jest umiejętność pracy z danymi, analizowania, syntezowania, znajdowania połączeń. Umiejętności te mają coraz większe znaczenie nie tylko w naszej pracy zawodowej, ale także w życiu codziennym. Często jednak duża ilość danych nas po prostu odpycha, jednak niesłusznie.
Projekt edukacyjny ”Łamacz szyfrów” ma na celu popularyzację wiedzy o mózgu i jego działaniu, dlatego realizowany zostanie podczas „Tygodnia Mózgu”. Wezmą w nim udział uczniowie szkoły podstawowej klas 4-8, oraz uczniowie szkół ponadpodstawowych.

1. CELE PROJEKTU
• umocnienie w uczniu wiary we własne możliwości,
• wykorzystanie zdobytej wiedzy w sytuacjach praktycznych,
• doskonalenie umiejętności współpracy w grupie podczas rozwiązywania zadań,
• kształtowanie pozytywnego nastawienia do podejmowania wysiłku intelektualnego,
• uświadomienie, jak ważne jest rozwijanie umiejętności logicznego, matematycznego myślenia dla rozwoju człowieka i codziennego życia,
• ukazanie sposobów tworzenia prostych szyfrów i ich odkodowywania,
• rozwiązywanie zadań i łamigłówek wymagające logicznego myślenia, spostrzegawczości,
• wykorzystanie wybranych sposobów szyfrowania i deszyfrowania informacji,
rozwijanie umiejętności odkrywania prawidłowości, stosowania poprawnych uogólnień, przeprowadzania rozumowania, dokonywania analizy i syntezy.

2. METODY PRACY
• metoda asymilacji wiedzy – pogadanka,
• metody praktyczne – ćwiczenia, praca w grupie
• metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy – wirtualny escaperoom, gry dydaktyczne, łamigłówki, układanki, odgadywanie zagadek, anagramów, metagramów, odczytywanie łamańców językowych, wykreślanki.

3. CZAS TRWANIA PROJEKTU: 04.03.2024 r. – 29.03.2024 r.

4. MIEJSCE PRZEPROWADZENIA PROJEKTU:
• Wojewódzki Szpital Dziecięcy,
• Szpital Uniwersytecki nr 1- Onkologia, Klinika Psychiatrii Stacjonarnej

Zagadnienia zostaną realizowane na godzinach wychowawczych (SU1-Onkologia) oraz przedmiotach: matematyka, język polski (SU1-Onkologia, WSD)

5. REALIZOWANE TEMATY:
1. Szyfry i kody obok nas. Gdzie na co dzień stosujemy szyfry i kody?
2. Szyfrowanie symetryczne i asymetryczne. Poznajemy rodzaje szyfrów (szyfr Cezara, Gaderypoluki ,Szyfr Ottendorfa, Szyfr Atbasz, Alfabet Morse’a)
3. Zaszyfrujmy ważną informację. Szyfrowanie jako ochrona danych.
4. Poznajmy tajemnicę mózgu. Dlaczego mózg lubi zagadki? Tydzień Mózgu.
5. Internetowe łamigłówki. Rozwiązujemy zagadki.
6. Wyzwanie. Wirtualny Escaperoom- odkryjmy tajemnicę i poznajmy historię wirtualnego pokoju.
7. Łamańce językowe – gra słów.
8. Labirynty. Pokonamy przeszkody i plątaniny dróg. Odnajdziemy właściwą ścieżkę.
9. Poznane szyfry na plakacie. Podsumowanie.
10. Najlepszy kryptolog. Konkurs „Szyfrowanki-kodowanki”.

6. PRZEWIDYWANE EFEKTY:
• Uczeń pozna rodzaje szyfrów.
• Uczeń zastosuje w praktyce szyfry do rozwiązania zagadek.
• Uczeń zaszyfruje wiadomość, wykorzystując algorytm szyfrujący.
• Uczeń wykona plakat o poznanych szyfrach.
• Uczeń weźmie udział w Tygodniu Mózgu.

7. EWALUACJA PROJEKTU
Informacją zwrotną, niezbędną do oceny projektu, jego celów i efektów będą postawy, zachowania i zaangażowanie uczniów w czasie zajęć.
Uczniowie wykonają plakat utrwalający wiedzę o szyfrach, ukazujący ich wiadomości i umiejętności w rozwiązywaniu szyfrów.
W ramach projektu uczniowie wezmą udział w oddziałowych konkursach „Szyfrowanki-kodowanki” polegającym na rozwiązaniu zadań, łamigłówek, szyfrów umieszczonych na karcie zadań. Zwycięzcy konkursu otrzymają nagrody.
Realizacja projektu zostanie udokumentowana zdjęciami oraz przedstawiona w formie posta na FB szkoły oraz szkolnej stronie internetowej.

Autorzy i realizatorzy projektu:
Katarzyna Mikołajczak, Justyna Rocławska, Agnieszka Kiernicka