- Wstęp
Projekt „Pozytywnie zaplatani” przewidziany jest do realizacji w formie terapii zajęciowej w Klinice Psychiatrii Dzieci i Młodzieży SU nr 1 im. dr A. Jurasza w Bydgoszczy
Udział w terapii zajęciowej ma ogromne znaczenie dla psychiki osób z dysfunkcjami, zaburzeniami i chorobami przewlekłymi – pozwala zapomnieć o ograniczeniach, rozwija wrażliwość, buduje poczucie własnej wartości, oraz pomaga przystosować się do życia w grupie, w społeczeństwie.Kolejna korzyść wynikająca z terapii zajęciowej to rozwój zainteresowań i pasji, które mogą przerodzić się w aktywność zawodową, czy nawet w niektórych przypadkach, na nowo nadać sens życiu.
Doświadczenie zdobyte podczas pracy z młodzieżą przebywającą w Klinice Psychiatrii oraz poczynione obserwacje wskazują, że prace manualne pozwalają młodym ludziom – pacjentom oddziału, zająć swoje myśli, uspokoić się, a nawet nabrać dystansu do nowej, trudnej rzeczywistości. Jak wychowankowie szkoły sami mówią, dzięki takim zajęciom często przestają się bać tego, co będzie. Rutyna zaplatania wycisza, czynności powtarzalne jak wiązanie supełków, węzłów nie wymagają od początkującego pasjonata wielkiej wprawy. Są to działania dość proste, przewidywalne, a jednocześnie skutkują efektownymi wytworami. Dzieło końcowe pozwala odczuć satysfakcję, daje poczucie sukcesu, sprawczości. Makrama, oprócz dość łatwej do opanowania techniki, oferuje też sploty bardzo fantazyjne, wymagające pomysłowości i ciągłego doskonalenia warsztatu. Pobudza kreatywność. Pozwala na przysłowiowe „rozwinięcie skrzydeł” każdemu, kto poczuje w sobie duszę artysty. Śmiało można stwierdzić, że makrama, to technika, w której odnajdzie się zarówno poczatkujący hobbysta, doświadczony rzemieślnik, jak i wytrawny artysta.
Krótki rys historyczny:
Pojęcie Makrama wywodzi się prawdopodobnie od słowa "makramii" pochodzącego z języka arabskiego i jest tłumaczone jako "ozdobne frędzle". Początkowo makramy były prostymi wiązaniami sznurków, wykorzystywanymi m.in. w piśmie węzełkowym Inków zwanym "Kipu", czy wśród pierwszych żeglarzy na statkach oraz budowniczych, do umacniania, wiązania lin. Choć dokładnej daty pojawienia się makramy nie da się jasno określić, to wiadomo, że techniki tej używano już w starożytnej Asyrii i Babilonie. Proste węzły służyły tam głównie celom użytkowym, jednak z czasem i to się zmieniło. W średniowieczu sploty makramowe zaczęto wykorzystywać do ozdabiania szat królewskich a także odzieży ludzi pochodzących z wyższych sfer. Z czasem makramy zaczęły pojawiać się w domach zwykłych mieszczan, zdobiąc ich skromne wnętrza. Dopiero w latach 50-ych XX wieku masowy rozwój przemysłu dziewiarskiego zepchnął technikę ręcznego plecenia niemal w niebyt i dopiero na fali mody na rękodzieło i to, co robione ręcznie, wróciła ona do łask - śmiało można powiedzieć, że ze zdwojoną siłą.
Warto zaznaczyć, że słowo makrama jest używane w odniesieniu do samej techniki plecenia sznurków, jak i do wyrobów, które powstały za jej pomocą. W szczególności mówi się tak na dekoracyjne makramy na ścianę, które z pewnością są najbardziej rozpoznawalnym wyrobem tworzonym tą metodą. Miejmy więc na uwadze, że słowo „makrama” może być wykorzystywane w obu tych znaczeniach.
- Cele projektu:
Cel główny:
- poznanie nowych form rozładowania napięć i negatywnych emocji związanych
z chorobą oraz pobytem w szpitalu, - rozwijanie kreatywności, poczucia sprawczości, wiary we własne możliwości,
- poznawanie i rozwijanie zainteresowań,
- kształtowanie postaw wolontariackich.
Cele szczegółowe:
- przybliżenie zasad i technik makramy,
- praktyczna nauka podstawowych splotów makramowych,
- tworzenie ozdób świątecznych, elementów biżuterii np. bransoletek, przedmiotów codziennego użytku typu breloki, zakładki, chwosty,
- pomoc w odnajdowaniu pasji, pokazanie różnych sposobów spędzania wolnego czasu w oderwaniu od komputera,
- integracja środowiska szpitalnego.
Cele terapeutyczne:
- eliminowanie napięć poprzez stwarzanie warunków do osiągania sukcesów i zadowolenia z udziału w zajęciach wychowawczo - terapeutycznych,
- poprawa nastroju poprzez stwarzanie sytuacji do odczuwania pozytywnych emocji w związku z przyjazną tematyką projektu.
- Czas i zasięg trwania projektu:
- czas trwania projektu – od listopada 2022 r. do czerwca 2023 r.,
- rodzaj i zasięg projektu – jest to projekt poznawczy, wieloetapowy, obejmujący cykliczne spotkania (raz w miesiącu) z młodzieżą przebywającą na leczeniu i objętą zajęciami edukacyjnymi przez Zespół Szkół nr 33 w Bydgoszczy, w Klinice Psychiatrii.
- Idea projektu oraz proponowane comiesięczne działania:
Uczniowie naszej szkoły i jednocześnie pacjenci szpitala, bardzo potrzebują okazji i wsparcia w odszukiwaniu swoich mocnych stron. Dzięki wyplataniu makramy, ci młodzi ludzie wyraźnie wzmacniają poczucie własnej wartości, doceniają swoje umiejętności i zaangażowanie, odkrywają talenty i odnajdują sens swoich działań. Podopieczni mogą też uczestniczyć w działaniach wolontariackich, poprzez wykonywanie prac na rzecz fundacji i darczyńców, wspierających naszą szkołę i jej działania. Celem podejmowanych działań projektowych jest także poszerzenie wiedzy i nabycie umiejętności, które uczniowie zabiorą ze sobą w sercu i czynach do domów, do swojego naturalnego środowiska. Bowiem makrama wpisuje się w misję naszej szkoły, którą jest miedzy innymi odreagowywanie napięć związanych z pobytem w szpitalu oraz uświadamianie chorym dzieciom, że pobyt w szpitalu może wiązać się nie tylko z przykrymi doznaniami, ale także dobrą zabawą i nauką.
Przewidywane działania to:
Listopad – Spotkanie z Panią Małgorzatą Kiełczyńską, autorką i założycielką działalności: Alchemia szydełka. Przedstawienie historii, idei i prostych technik makramy. Nauka podstawowego splotu.
Grudzień – Ozdoby świąteczne.
Styczeń – Gwiazdki i płatki śniegu.
Luty – Bransoletki przyjaźni.
Marzec – Ozdoby wielkanocne.
Kwiecień – Liście i kwiaty.
Maj – Bransoletki w stylu „Shamballa”.
Czerwiec – Zakładki, breloki, chwosty.
- Materiały potrzebne do realizacji projektu:
- nici bawełniane, grubość 2, 3, 5mm, sploty: skręcane, plecione,
- nici bawełniane woskowane i syntetyczne do bransoletek,
- korale drewniane, szklane, metalowe, syntetyczne,
- nożyczki, klej do tekstyliów, taśma klejąca,
- kółka i obręcze drewniane różnej wielkości,
- dodatkowe dekory z drewna, metaloplastyki, inne
- komputer lub tablet, aparat.
- Kryteria oceniania:
Spotkania oraz przedsięwzięcia realizowane w ramach projektu prowadzone będą z dziećmi i młodzieżą w ramach terapii oraz pozalekcyjnych zajęć wychowawczych. Uczestnicy otrzymają informację zwrotną dotyczącą ich zaangażowania i sukcesów związanych z poznawaniem sztuki makramy oraz dotyczących ich umiejętności, które będą nabywali podczas zajęć. Przewidywane jest także docenianie zaangażowania uczniów poprzez pochwałę, możliwość zatrzymania własnoręcznie wykonanej pracy oraz inne nagrody za aktywny i twórczy udział w zajęciach.
- Ewaluacja:
Wyplecione dekoracje i inne elementy związane z realizacją założeń projektu, także dokumentacja fotograficzna, sprawozdanie z realizacji oraz opinie i uwagi uczestników zajęć pozwolą dokonać oceny projektu w trakcie jego trwania a także po zakończeniu. Powyższe formy realizacji ułatwią również ocenę przydatność projektu w sensie edukacyjnym, wychowawczym oraz społecznym.
- Forma prezentacji:
Przebieg zajęć będzie dokumentowany poprzez fotografie i krótkie filmiki oraz opisowo w formie sprawozdania. Zostanie ono przedstawione na zakończenie projektu. Poza tym część prac uczestników przekazana będzie w formie upominków dla pozyskanych sponsorów lub osób w jakikolwiek sposób wspierających projekt.
Autor projektu:
Aleksandra Korecka-Gruszka