Projekt edukacyjny „Dziedzictwo romantyczne jest w nas”.

Sejm Rzeczpospolitej Polskiej ustanowił rok 2022 Rokiem Romantyzmu Polskiego. W uchwale wskazano, że w roku 2022 przypadają dwusetne urodziny tej epoki i jest to dobry powód do przypomnienia „duchowego depozytu, jaki pozostawili nam romantyczni twórcy, artyści, myśliciele”. W roku 1822 w Wilnie ukazały się „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza, zawarte w tomiku poetyckim, który wyznaczył początek polskiego romantyzmu. Wtedy po raz pierwszy ujrzały światło dzienne takie utwory jak: „Romantyczność”, „Powrót taty, „Świtezianka”, „Pani Twardowska”, bez których trudno wyobrazić sobie kolejnych dwieście lat polskiej kultury. Dzieła te dały początek epoce, w której tworzyli genialni artyści, myśliciele, działacze polityczni, którzy w sytuacji narodowej niewoli stworzyli kraj duchowej wolności, rozwinęli programy niepodległościowe, wynieśli polską literaturę, muzykę i malarstwo do rangi czołowych osiągnięć kultury.

Romantyzm to czas wielkich dokonań w literaturze: Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Zygmunta Krasińskiego, Cypriana Kamila Norwida, Aleksandra Fredry, Teofila Lenartowicza, w muzyce Fryderyka Chopina i Stanisława Moniuszki, w malarstwie Piotra Michałowskiego, Jana Matejki, Artura Grottgera. W uchwale podkreślono również, że „literatura i kultura polskiego romantyzmu ukształtowały wymiar i profil duchowy Polaków. Wypracowane i utrwalone wówczas cechy pozwoliły przetrwać najdramatyczniejsze chwile naszej historii. Honor, waleczność, patriotyzm, przywiązanie do tradycji i wolności – ten kanon wartości narodowej wspólnoty romantyzm przeniósł z dawnej Rzeczypospolitej i zdefiniował je na nowo. Bez romantycznego dziedzictwa nie byłoby Legionów Piłsudskiego czy Powstańców Warszawskich, potęgi ducha Jana Pawła II czy fenomenu Solidarności. Pamięć romantyzmu polskiego jest zatem pamięcią najważniejszych znaków określających narodową tożsamość i należy ją kultywować i przypominać tak często jak tylko to możliwe”. Projekt edukacyjny „Dziedzictwo romantyczne jest w nas” ma być okazją do przypomnienia i omówienia w naszej szkole tych niezwykle ważnych tekstów kultury.

Zaplanowane w ramach projektu przedsięwzięcia mają być dla dzieci i młodzieży okazją do wzajemnej integracji, pogłębienia wiedzy, odbycia niezwykłej podróży po najpiękniejszych i najciekawszych utworach polskiego romantyzmu, do wzięcia udziału w zajęciach o ważnej interesującej tematyce.

Uczestnicy projektu

Do uczestnictwa w zajęciach zostaną zaproszeni uczniowie klas IV-VIII szkoły podstawowej i szkół ponadpodstawowych przebywający w Klinice Pediatrii Hematologii i Onkologii, w Klinice Psychiatrii Szpitala Uniwersyteckiego im. dr A. Jurasza w Bydgoszczy oraz w Wojewódzkim Szpitalu Dziecięcym w Bydgoszczy,

Projekt realizowany będzie na lekcjach języka polskiego i na godzinach wychowawczych.

Czas realizacji projektu

Od 14 listopada do 20 grudnia 2022 roku

Cele projektu:

Ogólne

• rozwijanie postawy patriotycznej,
• budzenie poczucia dumy z tego, że jesteśmy Polakami,
• poszerzenie wiedzy na temat wybranych fragmentów życia i dorobku twórców polskiego romantyzmu: Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Cypriana Kamila Norwida, Fryderyka Chopina, Aleksandra Fredry, Stanisława Moniuszki.
• rozwijanie umiejętności obcowania z tekstami kultury,
• doskonalenie umiejętności czytania ze zrozumieniem,
• wdrożenie uczniów do samodzielnego rozwiązywania problemów,
• umocnienie poczucia wiary we własne możliwości,
• doskonalenie umiejętności współpracy z rówieśnikami,
• rozwijanie umiejętności poszukiwania wiedzy w różnych źródłach informacji,
• wykorzystywanie zdobytej wiedzy w sytuacjach praktycznych,
• kształtowanie pozytywnego nastawienia do podejmowania wysiłku intelektualnego,
• przygotowanie do kształcenia i samokształcenia w przyszłości.

Oczekiwane efekty

Uczeń:

• wzbogaci swoją wiedzę o fakty związane z genezą polskiego romantyzmu, historią i kulturą Polski (nieobecnej na mapie Europy) w XIX wieku,
• przeczyta wybrane utwory twórców romantycznych,
• zinterpretuje kluczowe fragmenty tych utworów,
• znajdzie podstawowe środki stylistyczne,
• wyodrębni najważniejsze motywy,
• określi nastrój fragmentów muzycznych,
• odnajdzie późniejsze nawiązania w literaturze i kulturze polskiej,
• sformułuje wnioski dotyczące ponadczasowości i ogromnego wpływu twórczości omawianych Polaków na literaturę i sztukę,
• zilustruje plastycznie wybrane fragmenty utworów,
• wykona plakat związany z dorobkiem polskiego romantyzmu,
• stworzy infografikę dotyczącą wybranego twórcy,
• uzupełni karty pracy podczas omawiania poszczególnych utworów.

Metody pracy

- rozmowy tematyczne

- elementy wykładu

- pogadanka

- dyskusja

- praca ze źródłami, albumami, zdjęciami, portretami znanych osób

- burza mózgów

- praca z komputerem, kartami pracy

- wykonanie prac plastycznych, plakatu, infografiki

Plan realizacji projektu

Faza wstępna

1. Zebranie propozycji przez uczniów i nauczycieli – przygotowanie projektu.
2. Przedstawienie projektu dyrekcji szkoły w celu uzyskania akceptacji.
3. Realizacja projektu:

Poznanie lub przypomnienie wybranych tekstów kultury (czytanych we fragmentach lub w całości), teksty do wyboru:

Adama Mickiewicza

• „Przyjaciele”
• „Powrót taty”
• „Pani Twardowska”
• „Świtezianka”
• „Romantyczność”
• „Oda do młodości”
• „Sonety krymskie”
• „Konrad Wallenrod”
• „Reduta Ordona”
• „Śmierć pułkownika”
• „Dziady” cz. II i III
• „Pan Tadeusz”

Juliusza Słowackiego

• „W pamiętniku Zofii Bobrówny”
• „Hymn”
• „Testament mój”
• „Balladyna”
• „Kordian”

Cypriana Kamila Norwida

• „Moja piosnka (II)”
• „ Fortepian Chopina”
• „Pielgrzym”
• „Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie”

Fryderyka Chopina

fragmenty muzyczne

• Scherzo h-mol op. 20
• Polonez As-dur op. 53
• Nocturn cis-moll nr 20
• Nocturn Es-dur
• Walc Des-dur op. 64 nr 1
• Walc Es-dur op. 18
• Polonez A- dur op. 40 nr 1
• Etiuda E-dur op.10 nr 3

4. Podsumowanie i ewaluacja

Informacją zwrotną, niezbędną do oceny projektu, jego celów i efektów będą postawy, zachowania i zaangażowanie uczniów w czasie zajęć.

Dla podsumowania i zebrania wiedzy zdobytej podczas realizacji projektu uczniowie rozwiążą krzyżówki, uzupełnią karty pracy, przygotują plakat, prace plastyczne, wykonają infografiki dotyczące twórców polskiego romantyzmu.

Realizacja projektu:

Agnieszka Kiernicka, Monika Musiał