„Z botaniką za pan brat” - projekt edukacyjny

Projekt edukacyjny dla uczniów klas IV –VIII szkoły podstawowej
oraz I – III liceum ogólnokształcącego

"Zawsze znajdą się kwiaty dla tych, którzy chcą je zobaczyć"
Henri Matisse

Spis treści:
1. Cele projektu.
2. Etapy realizacji projektu.
3. Czas i miejsce realizacji projektu.
4. Metody i formy wykonania projektu.
5. Środki dydaktyczne
6. Forma prezentacji.
7. Przewidywane efekty projektu.
8. Ewaluacja projektu.
9. Realizator projektu.

Wstęp

Obecna sytuacja pandemii i nauczania zdalnego, a także rzeczywistość nadmiernego korzystania przez uczniów z mediów jest powodem ich zamykania się na otaczający świat i piękno przyrody. Młodzież coraz rzadziej przebywa na świeżym powietrzu celem rekreacji, ale także ilość godzin
w szkołach przeznaczonych na wycieczki i edukację przyrodniczą w terenie , w obecnej rzeczywistości jest mocno ograniczona. Często można spotkać się z sytuacją nieznajomości nazw podstawowych roślin występujących w najbliższej okolicy. Stąd też uzasadniona jest praca dydaktyczna ukierunkowana na kontakt dziecka z przyrodą. Wyjścia do ogrodów, do ogrodnictwa, na tereny ruderalne graniczące ze szpitalem, mogą być sposobnością do kontaktu z naturą, a zarazem edukacji
w zakresie podstaw botaniki. Poznawanie nazw roślin i podstawowych zasad ich oznaczania może być okazją do realizacji ćwiczeń praktycznych, które stanową podstawę wielokierunkowego rozwoju dziecka. Aktualna podstawa programowa z przedmiotu biologia uwzględnia zagadnienia związane
z poznawaniem przyrody w praktyce oraz zapoznanie ucznia z praktycznymi zastosowaniami nauk biologicznych. Poprzez realizację projektu uczniowie będą mieli możliwość poszerzenia swojej wiedzy w zakresie rozpoznawania wybranych drzew, krzewów i roślin zielnych wykonując zielniki. Wiedza zdobyta w ten sposób pozwoli dzieciom i młodzieży na dostrzeżenie olbrzymiej różnorodności i piękna flory tkwiącego w szczegółach.

1. Cele projektu

Cel główny:

Zastosowanie w praktyce zdobytych wiadomości w zakresie podstaw botaniki.

Cele szczegółowe:

1. Pogłębienie znajomości metodyki badań biologicznych.
2. Kształtowanie wiedzy z morfologii roślin.
3. Rozpoznawanie gatunków roślin nagonasiennych i okrytonasiennych .
4. Kształcenie umiejętności posługiwania się kluczem do oznaczania roślin.
5. Kształcenie umiejętności prowadzenia i dokumentowania obserwacji.

Cel terapeutyczny:
Odreagowanie napięć związanych z trudnościami związanymi z hospitalizacją.

2. Etapy realizacji projektu.

Wykonanie zielnika to zadanie wieloetapowe.
Pierwszy etap to zapoznanie z podstawami botaniki i morfologii roślin.
Uczniowie zapoznają się z zewnętrzną budową roślin i cechami organów roślinnych potrzebnych do przypisania jej do nazwy lub rodziny botanicznej na podstawie rycin w kluczach do oznaczania roślin. Dla uczniów młodszych klas wykorzystywane będą ilustrowane atlasy roślin. Przy pomocy atlasu lub klucza do oznaczania roślin uczniowie poznają nazwę gatunkową oraz wybrane informacje z zakresu biologii i ekologii roślin.
Uczniowie przebywający na leczeniu w Klinice Psychiatrii Dziennej będą mieli możliwość samodzielnego zbierania różnych gatunków roślin podczas wyjść organizowanych przez nauczyciela realizującego projekt. Uczniowie z oddziałów, na których nie ma możliwości opuszczenia terenu szpitala, będą poznawali gatunki roślin zebrane zarówno przez nauczyciela, jak również przez uczniów z Kliniki Psychiatrii Dziennej. Uczniowie KPD podczas licznych wyjść w okresie jesiennym i wiosennym zbierając okazy do swoich zielników będą poproszeni o zebranie kilku dodatkowych roślin zielnych lub liści drzew i krzewów z przeznaczeniem dla dzieci z innych oddziałów. Działanie takie łączy cel edukacyjny z wychowawczym.

Następny etap to suszenie okazów.
Susząc roślinę należy rozłożyć starannie wszystkie liście Kwiaty warto tak otworzyć, by widać było słupki, pręciki. Dzięki temu łatwiej będzie później oznaczyć okaz. Poszczególne części rośliny należy układać tak, by zachować  naturalne ustawienie liści, pędów, kwiatów Rośliny należy suszyć w przewiewnym, suchym miejscu. Ostatnią część pracy stanowi przyklejenie roślin do kart zielnika, na których zapisuje się podstawowe informacje na temat każdego okazu.

Sposób naklejania okazów:
Do przyklejania nadają się tylko rośliny całkowicie wysuszone.
W pierwszej kolejności uczniowie przyklejają się w prawym dolnym rogu arkusza
etykietę umieszczając następujące dane: swoje imię i nazwisko, miejsce zebrania okazu, nazwę gatunkową rośliny.
Następnie uczniowie rozplanowują ułożenie roślin na arkuszu w sposób estetyczny.
Może to być jeden większy, lub kilka drobnych okazów tego samego gatunku
Naklejone okazy należy przechowywać w miejscu suchym i przewiewnym.
Efekty pracy uczniów będą zaprezentowane w formie wystawy w Klinice Psychiatrii Dziennej.

3. Czas i miejsce realizacji projektu.
Czas trwania projektu: 06.09.2021 – 02.06.2022
Miejsce realizacji projektu: Szpital Uniwersytecki Nr 1: Klinika Psychiatrii Dziennej, Klinika Psychiatrii Stacjonarnej: Wojewódzki Szpital Dziecięcy: Onkologia, Kardiologia, Endokrynologia, Pneumonologia

4. Metody i formy pracy:
obserwacja,
metoda problemowa,
praca w grupach.
praca indywidualna

5. Środki dydaktyczne:

lupa, • karty pracy, albumy, • klucze do oznaczania roślin, • przewodniki przyrodnicze
o roślinach • ołówki, pisaki. bloki techniczne, skoroszyty, koszulki

6. Forma prezentacji

Przebieg projektu zostanie udokumentowany fotograficznie oraz opisowo w formie sprawozdania, które zostaną przedstawione po jego zakończeniu. Pod koniec roku szkolnego prace zostaną zaprezentowane na wystawie w świetlicy KPS Szpitala Uniwersyteckiego Nr 1.

7. Przewidywane efekty po wdrożeniu projektu:

Uczeń:
sprawnie sporządza zielnik wg według instrukcji nauczyciela
samodzielnie wyszukuje informacje w Internecie i literaturze fachowej dotyczące oznaczania roślin

8. Ewaluacja projektu

Opinie o efektywności realizowanych przedsięwzięć zebrane zostaną w trakcie trwania projektu oraz na zakończenie jego realizacji w formie ustnej oraz za pomocą metod np.:
tarcza strzelecka,
termometr uczuć.

Na podstawie uwag i wniosków zostanie określona przydatność projektu w znaczeniu edukacyjnym
i wychowawczym. Wnioski z jego realizacji zostaną uwzględnione przy opracowywaniu kolejnych projektów edukacyjnych.

9. Osoba odpowiedzialna za realizację projektu:
Anna Osowska