Alkohol – nie!

Anna Wodzińska

Alkohol – nie!

Dla klas V-VI szkoły podstawowej lub I gimnazjum

Cele

Po zajęciach uczeń:

- posiada wiedzę na temat wpływu alkoholu na organizm człowieka,

- zna niebezpieczeństwa płynące z jego nadużywania,

- wie, jak przebiega proces uzależnienia,

- wyjaśnia takie pojęcia, jak: próbowanie, zażywanie, nadużywanie, uzależnienie,

- potrafi powiedzieć: nie!

Formy i metody

- praca indywidualna, grupowa, pogadanka, wykład, „burza mózgów”, drama

Materiały i środki dydaktyczne

- „test” (załącznik 1) – ksero dla każdego ucznia,

- arkusz szarego papieru, pisaki,

- pojemnik z tabletkami.

Przebieg zajęć

1. „Burza mózgów”

Próba odpowiedzi na pytanie: „W jaki sposób młodzież spędza czas wolny?”.

Nauczyciel przygotowuje duży arkusz papieru i pisak. Uczniowie spontanicz­nie, głośno wymieniają czynności, które nauczyciel zapisuje na papierze, dzieląc je na dwie grupy.

Po wyczerpaniu się propozycji, nauczyciel przypina papier do tablicy i wspólnie z uczniami ustala nagłówki do proponowanych sposobów spędzania wolnego czasu, np.

właściwy niewłaściwy

spacer z psem picie alkoholu

czytanie książek, itp. palenie papierosów, itp.

Ustalenie tematu zajęć.

2. Sprawdzenie wiadomości uczniów na temat alkoholu i jego działania na organizm człowieka, przeprowadzenie testu (załącznik 1).

Każdy uczeń odpowiada indywidualnie (anonimowo) na pytania testu, który następnie jest zbierany i dokładnie mieszany. Ochotnik losowo wybiera pierwszy test, odczytując kolejne pytania i odpowiedzi. Po każdym pytaniu cała grupa zastanawia się i dyskutuje nad prawidłowością odpowiedzi.

3. Czym jest alkohol, jego wpływ na zdrowie człowieka – krótki wykład nauczyciela.

Nauczyciel podaje informacje dotyczące alkoholu i jego wpływu na najważniejsze narządy człowieka. Uczniowie powinni zapamiętać, że po spożyciu alkohol wędruje do żołądka, gdzie podrażnia błonę śluzową, po czym trafia do krwiobiegu. Wraz z krwią jest przenoszony do wątroby, którą uszkadza oraz do mózgu, w którym nieodwracalnie niszczy komórki nerwowe.

4. Wyjaśnienie przez nauczyciela przebiegu procesu uzależnienia, rozmowa kiero­wana.

Nauczyciel stawia na stole pojemnik z tabletkami, pytając jednocześnie uczniów, czy można ich używać bez ograniczeń i kto może dziecku podawać lekarstwa. Kieruje rozmową tak, by uczniowie zastanowili się nad tym, jak należy postąpić, gdy jedna dawka lekarstwa, nie spowoduje ustąpienia dole­gliwości. W czasie rozmowy należy wyodrębnić słowa kluczowe: próbowanie, zażywanie, nadużywanie (używanie zbyt częste, w niewłaściwy sposób), uzależ­nienie. Następnie nauczyciel zapisuje wyodrębnione wyrazy na tablicy i  wyjaśnia ich znaczenie. Dla zobrazowania poszczególnych terminów można podawać różne przykłady. Należy podkreślić fakt, iż od alkoholu można się uzależnić, podobnie jak od lekarstw i papierosów.

5. Drama

Odgrywanie scenek, zwrócenie uwagi na konieczność nauczenia się odmawiania, gdy ktoś zachęca do spożycia alkoholu.

Nauczyciel wybiera trzech uczniów z klasy. Każdemu z nich wręcza karteczkę z zapisanym zadaniem.

Przydzielone zadania.

Namów mnie do tego, bym:

1. a)zrezygnował z zadania klasie pisemnej pracy domowej,
2. b)zrezygnował z zapowiedzianego na dzisiaj sprawdzianu,
3. c)całą dzisiejszą lekcję poświęcił na grę w piłkę z uczniami na boisku szkolnym.

Wybrani uczniowie odgrywają scenki, w których próbują namówić nauczyciela do wykonania czynności zgodnie z otrzymaną instrukcją. Nauczyciel za każdym razem odmawia: stanowczo, żartobliwie.

6. Rozmowa na temat tego, w jaki sposób ludzie najczęściej namawiają do złego oraz jakie są metody odmawiania. Nauczyciel omawia zaprezentowane przez siebie sposoby odmawiania i informuje uczniów, że mówienia „nie” można się nauczyć.
7. Drama

Nauczyciel opowiada sytuację, na podstawie której dwoje dzieci odegra scenkę:

Do klasy przyszedł nowy uczeń. Chciałby zainteresować wszystkich swoją osobą i zyskać nowych kolegów. Po lekcjach próbuje zaprosić na piwo kolegę.

Jeden zachęca, zaprasza, jest natarczywy.

Drugi odmawia – można używać różnych argumentów: kulturalnie, ale stanowczo odmówić, tzn. „wykręcić się”, zamienić to w żart.

Scenkę można kilkakrotnie powtórzyć z różnymi uczniami.

8. Pogadanka podsumowująca

- Dlaczego niełatwo jest odmawiać?

- Dlaczego jednak należy odmawiać?

LITERATURA

Bleja-Sosna B., Składanowska M., Poradnik dydaktyczny. Godziny wychowawcze. Materiały pomocnicze dla nauczycieli -wychowawców w gimnazjum w klasach I-III.

Wydawnictwo Bea-Bleja ,Toruń 2001.

Zajączkowski K., Promocja zdrowia w klasach IV-VI. Scenariusze zajęć, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2003.