Biuletyn Informacji PublicznejWiedza zgromadzona przez ludzkość tak długo nie stanie się wiedzą ucznia, aż on sam przyjmie ją jako własną i dopóki nad nią nie zacznie pracować”[1]
Otaczający świat jest dla każdego dziecka źródłem zaspokojenia naturalnej ciekawości poznawczej. Poznając środowisko naturalne, dorastający człowiek uczy się świata i samego siebie. Pobudza i zaspokaja ciekawość poznawczą, uczy się dostrzegać i rozumieć prawidłowości rządzące prawami natury.
Dotknięte ciężką chorobą nowotworową dziecko, pozbawione jest naturalnych i dostępnych jego zdrowym rówieśnikom możliwości zgłębiania wiedzy i doświadczeń przyrodniczych. Czas choroby i koniecznej w czasie leczenia szpitalnego izolacji, ogranicza zatem możliwości poznawcze młodego człowieka.
Odbywające się w szpitalu lekcje przyrody i biologii są okazją przybliżenia uczniom bogactwa otaczającego świata.
a/Wykorzystywane środki dydaktyczne.
Aby takie zbliżenie do świata przyrody okazało się skuteczne, w pracy z dzieckiem należy zastosować środki upoglądowienia np.:
- albumy przyrodnicze, prezentowanie kolekcji i zbiorów
- modele anatomiczne
- programy komputerowe, filmy dydaktyczne, fotografie i schematy itp.
Dotknięty chorobą nowotworową uczeń, bardzo często przejawia obniżoną wydolność wysiłkową, zatem prowadzone zajęcia powinny pod względem stosowanych treści, metod, form pracy i czasu trwania być dostosowane do obniżonych możliwości zgodnie z zasadą indywidualizacji nauczania.
b/Stosowane w nauczaniu przyrody i biologii metody.
Stosowane w pracy z uczniem przewlekle chorym metody i zasady nauczania należy zmodyfikować i dostosować do szczególnych warunków nauczania w szkole szpitalnej.
Np. zasada poglądowości może być realizowana w szkole masowej za pomocą wyjaśnień słownych, obrazów schematów, symboli – gdyż nauczyciel może odwołać się do bogatych wrażeń zewnętrznych doznawanych na co dzień przez ucznia.
Natomiast w szpitalu takie pomoce mogą okazać się niewystarczające. Do najbardziej sprawdzających się w pracy szkoły szpitalnej metod pracy należą:
- prowadzenie obserwacji mikroskopowych;
- praca z albumem, mapą itp.
- praca z wykorzystaniem środków audiowizualnych i programów komputerowych;
- aktywizujące metody pracy: mapa mentalna, piramida priorytetów itp.
- rozwiązywanie testów i gry dydaktyczne
- a także prowadzenie prostych doświadczeń.
Wskazane metody pracy z uczniem w szczególny sposób pobudzają ucznia do aktywności i wzbudzają zainteresowania przyrodnicze.
Cele edukacyjne można ująć w dwie kategorie dotyczące grup wiekowych:
Cele edukacyjne dotyczące nauczania w klasach IV-VI:
- rozbudzenie zainteresowania światem, jego różnorodnością, bogactwem i pięknem
- rozumienie zależności istniejących w środowisku przyrodniczym
- zdobycie umiejętności obserwacji zjawisk przyrodniczych i dokonywania ich opisu
- poznanie zachowań sprzyjających bezpieczeństwu ludzi i przyrody - dbałość o zdrowie przez stosowanie zasad higieny i korzystanie z różnych form rekreacji
- gromadzenie i integrowanie wiedzy koniecznej do opisywania zjawisk przyrody
- wyrobienie poczucia odpowiedzialności za środowisko
Cele edukacyjne dotyczące nauczania w klasach gimnazjalnych:
- rozwijanie zainteresowań biologicznych i skłanianie do samodzielnego poznawania świata organizmów żywych
- skłonienie do własnych poszukiwań i badań - poznawanie różnorodności świata ożywionego i środowisk życia organizmów
- poznanie i zrozumienie podstawowych procesów życiowych organizmów
- zrozumienie zasad funkcjonowania organizmu człowieka i kształtowanie zachowań prozdrowotnych
Osiągnięcia uczniów dotyczą następujących aspektów:
- czytanie i interpretowanie map, wykresów, tabel
- obserwowanie i identyfikowanie różnorodnych substancji i procesów chemicznych w najbliższym otoczeniu
- formułowanie hipotez, analizowanie i interpretowanie wyników obserwacji i doświadczeń wraz z oceną ich wiarygodności
- gromadzenie, integrowanie i opracowywanie wiedzy z różnych dziedzin niezbędnej do wyjaśnienia procesów życiowych
- interpretowanie zależności między budową i funkcją układów i narządów w organizmie człowieka,
- postrzeganie funkcjonowania organizmu ludzkiego jako integralnej całości
Podsumowanie
Dziecko przewlekle chore, podobnie jak jego zdrowi rówieśnicy potrzebuje aktywności poznawczej, stałego zgłębiania wiedzy o otaczającym świecie.
Szczególnie na lekcjach przyrody i biologii można zbliżyć ucznia do rzeczywistości społeczno-przyrodniczej.
Stosując różnorodne środki upoglądowienia: albumy, filmy, schematy, makiety, pomoce dydaktyczne do lekcji biologii i przyrody, a także pracując w oparciu o rozbudzające zainteresowania przyrodnicze metody pracy, można rozwijać w uczniu zamiłowanie do świata istot żywych, rozwijać ciekawość poznawczą, uczyć krytycznego i twórczego spojrzenia na otaczający świat. Wówczas zapomni on o trudach związanych z leczeniem, wzmacniając osłabione wewnętrzne siły.
[1] Fenstermacher, Style nauczania, WsiP, Warszawa 2000, s. 35.
Otaczający świat jest dla każdego dziecka źródłem zaspokojenia naturalnej ciekawości poznawczej. Poznając środowisko naturalne, dorastający człowiek uczy się świata i samego siebie. Pobudza i zaspokaja ciekawość poznawczą, uczy się dostrzegać i rozumieć prawidłowości rządzące prawami natury.
Dotknięte ciężką chorobą nowotworową dziecko, pozbawione jest naturalnych i dostępnych jego zdrowym rówieśnikom możliwości zgłębiania wiedzy i doświadczeń przyrodniczych. Czas choroby i koniecznej w czasie leczenia szpitalnego izolacji, ogranicza zatem możliwości poznawcze młodego człowieka.
Odbywające się w szpitalu lekcje przyrody i biologii są okazją przybliżenia uczniom bogactwa otaczającego świata.
a/Wykorzystywane środki dydaktyczne.
Aby takie zbliżenie do świata przyrody okazało się skuteczne, w pracy z dzieckiem należy zastosować środki upoglądowienia np.:
- albumy przyrodnicze, prezentowanie kolekcji i zbiorów
- modele anatomiczne
- programy komputerowe, filmy dydaktyczne, fotografie i schematy itp.
Dotknięty chorobą nowotworową uczeń, bardzo często przejawia obniżoną wydolność wysiłkową, zatem prowadzone zajęcia powinny pod względem stosowanych treści, metod, form pracy i czasu trwania być dostosowane do obniżonych możliwości zgodnie z zasadą indywidualizacji nauczania.
b/Stosowane w nauczaniu przyrody i biologii metody.
Stosowane w pracy z uczniem przewlekle chorym metody i zasady nauczania należy zmodyfikować i dostosować do szczególnych warunków nauczania w szkole szpitalnej.
Np. zasada poglądowości może być realizowana w szkole masowej za pomocą wyjaśnień słownych, obrazów schematów, symboli – gdyż nauczyciel może odwołać się do bogatych wrażeń zewnętrznych doznawanych na co dzień przez ucznia.
Natomiast w szpitalu takie pomoce mogą okazać się niewystarczające. Do najbardziej sprawdzających się w pracy szkoły szpitalnej metod pracy należą:
- prowadzenie obserwacji mikroskopowych;
- praca z albumem, mapą itp.
- praca z wykorzystaniem środków audiowizualnych i programów komputerowych;
- aktywizujące metody pracy: mapa mentalna, piramida priorytetów itp.
- rozwiązywanie testów i gry dydaktyczne
- a także prowadzenie prostych doświadczeń.
Wskazane metody pracy z uczniem w szczególny sposób pobudzają ucznia do aktywności i wzbudzają zainteresowania przyrodnicze.
Cele edukacyjne można ująć w dwie kategorie dotyczące grup wiekowych:
Cele edukacyjne dotyczące nauczania w klasach IV-VI:
- rozbudzenie zainteresowania światem, jego różnorodnością, bogactwem i pięknem
- rozumienie zależności istniejących w środowisku przyrodniczym
- zdobycie umiejętności obserwacji zjawisk przyrodniczych i dokonywania ich opisu
- poznanie zachowań sprzyjających bezpieczeństwu ludzi i przyrody - dbałość o zdrowie przez stosowanie zasad higieny i korzystanie z różnych form rekreacji
- gromadzenie i integrowanie wiedzy koniecznej do opisywania zjawisk przyrody
- wyrobienie poczucia odpowiedzialności za środowisko
Cele edukacyjne dotyczące nauczania w klasach gimnazjalnych:
- rozwijanie zainteresowań biologicznych i skłanianie do samodzielnego poznawania świata organizmów żywych
- skłonienie do własnych poszukiwań i badań - poznawanie różnorodności świata ożywionego i środowisk życia organizmów
- poznanie i zrozumienie podstawowych procesów życiowych organizmów
- zrozumienie zasad funkcjonowania organizmu człowieka i kształtowanie zachowań prozdrowotnych
Osiągnięcia uczniów dotyczą następujących aspektów:
- czytanie i interpretowanie map, wykresów, tabel
- obserwowanie i identyfikowanie różnorodnych substancji i procesów chemicznych w najbliższym otoczeniu
- formułowanie hipotez, analizowanie i interpretowanie wyników obserwacji i doświadczeń wraz z oceną ich wiarygodności
- gromadzenie, integrowanie i opracowywanie wiedzy z różnych dziedzin niezbędnej do wyjaśnienia procesów życiowych
- interpretowanie zależności między budową i funkcją układów i narządów w organizmie człowieka,
- postrzeganie funkcjonowania organizmu ludzkiego jako integralnej całości
Podsumowanie
Dziecko przewlekle chore, podobnie jak jego zdrowi rówieśnicy potrzebuje aktywności poznawczej, stałego zgłębiania wiedzy o otaczającym świecie.
Szczególnie na lekcjach przyrody i biologii można zbliżyć ucznia do rzeczywistości społeczno-przyrodniczej.
Stosując różnorodne środki upoglądowienia: albumy, filmy, schematy, makiety, pomoce dydaktyczne do lekcji biologii i przyrody, a także pracując w oparciu o rozbudzające zainteresowania przyrodnicze metody pracy, można rozwijać w uczniu zamiłowanie do świata istot żywych, rozwijać ciekawość poznawczą, uczyć krytycznego i twórczego spojrzenia na otaczający świat. Wówczas zapomni on o trudach związanych z leczeniem, wzmacniając osłabione wewnętrzne siły.
[1] Fenstermacher, Style nauczania, WsiP, Warszawa 2000, s. 35.
