Projekt edukacyjny pt. "Mali odkrywcy – przedszkolaki poznają zjawiska przyrody nieożywionej"

Bydgoszcz 2016 

Projekt edukacyjny przeznaczony do realizacji na oddziałach szpitalnych objętych działaniem edukacyjnym w ramach wychowania przedszkolnego.

WPROWADZENIE

Fizyka w przedszkolu – czy jest to możliwe? Podstawa programowa wychowania przedszkolnego wyraźnie określa umiejętności jakie powinno posiadać dziecko kończące edukację przedszkolną. Mówi się o tym, że dziecko powinno przewidywać jakie będą skutki działań na przedmiotach, klasyfikować, formułować uogólnienia, łączyć przyczynę ze skutkiem, umieć przewidywać, co się może wydarzyć. Dziecko zdobywa umiejętności matematyczne. W bogactwie źródeł informacji, tj. cyfrowa telewizja, laptopy, audiobooki, tablety dziecko poznaje świat, ale bez wysiłku. Zdobywa w ten sposób wiedzę nie popartą działaniem, odkrywaniem zjawisk oraz cech otaczających go przedmiotów. Wiedza ta jest więc powierzchowna i nietrwała. Samodzielne odkrywanie daje możliwość silnych przeżyć, zaś przeżycia te bardzo utrwalają zdobytą wiedzę i doświadczenie. Nauki przyrodnicze bazują na solidnej znajomości fizyki. Fizyka to dziedzina, która wymaga dużego zaangażowania, wyobraźni i intuicji. Są to właściwości psychiczne, które kształtują się we wczesnym okresie życia. Można się więc spodziewać, że jeśli zainteresujemy przedszkolaka zjawiskami przyrody nieożywionej, będzie on pilnym uczniem na lekcjach fizyki w szkole.

Często dzieci przewlekle chore pozbawione są wielu atrakcji, które daje systematyczny udział w zajęciach przedszkolnych. Chcemy więc dać im możliwość przeżywania i doświadczania świata w warunkach szpitalnych. Chcemy, aby mogły śmiało nazywać się „małymi odkrywcami”.

W SKŁAD PROJEKTU WCHODZI:

1. Nazwa projektu.

2. Cele projektu.

3. Działy tematyczne.

4. Czas i zasięg trwania projektu.

5. Środki i materiały do realizacji projektu.

6. Przebieg realizacji projektu.

7. Kryteria oceniania.

8. Forma prezentacji.

9. Przewidywane efekty projektu.

10. Ewaluacja projektu.

11. Organizatorzy projektu.

REALIZACJA PROJEKTU:

1. Nazwa Projektu: „Mali odkrywcy – przedszkolaki poznają zjawiska przyrody nieożywionej”.

2. Cele projektu:

Cele dydaktyczne:

-Właściwe organizowanie pracy z dziećmi w zakresie zaznajamiania ich z przyrodą nieożywioną.

-Poznanie różnych grup zjawisk fizycznych.

-Rozbudzanie zainteresowań, w szczególności zdolności obserwacji i intuicji. Ukazanie bogactwa, złożoności i tajemnicy, jaką kryje otaczający nas świat.

Cele terapeutyczne:

-Ukazanie różnych form spędzania wolnego czasu. Zachęcanie do eksperymentowania, poszukiwania osobistych zainteresowań i pasji.

3. Działy tematyczne:

1) Miesiąc realizacji: listopad.

Temat: Jak uczyć dostrzegania zjawisk optycznych w otoczeniu?

Pomoce: różnorodne lustra, lupy, soczewki, lampa, sylwety rzucające cień, ilustracje przedstawiające dzień i noc.

2) Miesiąc realizacji: grudzień.

Temat: Czy dziecko potrafi wyróżnić dobre i złe przewodniki ciepła?

Pomoce: patyczki, metalowe pręciki, , kubki, czajnik z wodą, grzałka, ściereczka, gąbka, maskotka – przewodnik zabaw.

3) Miesiąc realizacji: styczeń.

Temat: Jak dziecko poznaje właściwości ciał w różnych stanach skupienia?

Pomoce: drobne kawałki lodu, woda, kubki, czajnik elekt., termometr, balonik, ilustracja do opowiadania.

4) Miesiąc realizacji: luty.

Temat: Dlaczego zjawiska magnetyczne fascynują dzieci?

Pomoce: magnesy sztabkowe, magnesy podkowiaste, opiłki żelazne, wędka - kij ze sznurkiem, miska z wodą, przedmioty z rożnych substancji, tj. klocki, spinacze, gumki, bursztyn, skrawki papieru.

5) Miesiąc realizacji: marzec.

Temat: Dlaczego pewnych ciał nie można zmusić do pływania?

Pomoce: piłki, klocki, baloniki, słoiki, naczynie z wodą, plastelina, talerzyk, metalowe pudełko, kulka z metalu, ilustracje do prezentacji, maskotka – przewodnik po zabawach.

6) Miesiąc realizacji: kwiecień.

Temat: Jak to się dzieje, że niektóre przedmioty unoszą się w powietrzu?

Pomoce: baloniki, latawce, samoloty z papieru, wentylator, butelka szklana, soda, ocet.

4. Czas i zasięg trwania projektu:

Czas trwania: od października 2016 roku do kwietnia 2017 roku

Zasięg projektu: projektem są objęte dzieci w wieku przedszkolnym (szczególnie 5 - 6 latki); zajęcia będą organizowane w Szpitalu Uniwersyteckim nr 1 w Klinice Pediatrii, Hematologii i Onkologii oraz w Wojewódzkim Szpitalu Dziecięcym na oddziałach: kardiologii, pneumonologii, endokrynologii, neurologii. Raz w miesiącu będą to zajęcia zorganizowane na każdym oddziale, gdzie funkcjonuje przedszkole. Będą również poruszane pokrewne tematy i podejmowane działania wynikające z realizacji treści programowych.

5. Środki i materiały do realizacji projektu:

Do każdego z omawianych tematów wykorzystane będą pomoce do przeprowadzenia eksperymentów i doświadczeń wymienione w powyższej tabelce.

Opracowując każde ze spotkań nauczyciele przedszkola opierać się będą na:

• materiałach i opracowaniach własnych, przygotowanych podczas kursów z zakresu doskonalenia zawodowego, spotkaniach WDN-u;

• zasobach Internetu;

• literaturze:

-Elbanowska Stefania: „Przyroda nieożywiona w wychowaniu przedszkolnym”; WSiP, Warszawa 1983

-Frątczakowie E.J.: „Kącik przyrody w wychowaniu przedszkolnym”; WSiP, Warszawa 1979

-Dziecko w swoim żywiole. Program wychowania w przedszkolu. Dobre Praktyki 2016

-Podręczniki metodyczne z serii „Kolekcja przedszkolaka”;

-„Kolekcja sześciolatka”. Szkoła za rok. Program nauczania

-Podręczniki metodyczne z serii „kolekcja sześciolatka”

6. Przebieg realizacji projektu:

-W wyznaczonych miesiącach będzie realizowane określone zagadnienie badawcze. Autorki projektu wspólnie opracują schemat zabaw badawczych w formie scenariusza i każda zrealizuje go na oddziale szpitalnym, na którym pracuje.

-Każda z nauczycielek realizujących projekt będzie zwracała szczególną uwagę na zagadnienie pokrewne tematowi projektu, które zawarte są w programie wychowania i nauczania realizowanym przez nasze przedszkole w obecnym roku szkolnym.

-Realizatorki projektu nawiążą współpracę z nauczycielami - dydaktykami, którzy nauczają w ZS Nr 33 przedmiotów tj. fizyka, chemia, przyroda, biologia, geografia. Celem tej współpracy jest wzbogacenie wiedzy na temat zagadnień omawianych z przedszkolakami, pomoc w opracowaniu eksperymentów, pomoc w przygotowaniu materiałów do zabaw badawczych.

7. Kryteria oceniania:

Podczas zajęć z dziećmi będą obowiązywać ogólnie przyjęte sposoby oceniania, tj. pochwały słowne, dyplomiki, odznaki „Małego Badacza” za udział w zabawach i eksperymentach, drobne upominki (kamienie, szkiełka, papierowe samolociki, wiatraczki itp.)

8. Forma prezentacji:

Przebieg zajęć dokumentowany będzie fotograficznie oraz opisowo w formie krótkich sprawozdań, które zostaną wykorzystane do notatek umieszczanych na stronie internetowej szkoły.

9. Przewidywane efekty projektu:

Trudno jest określić trwałe efekty wynikające z realizacji projektu, ponieważ nie ma możliwości systematycznej pracy z dzieckiem i będzie to najczęściej jednorazowy kontakt wtedy, kiedy dziecko będzie przebywało w szpitalu. Jednak udział w pojedynczych zajęciach wpłynie na to, że dzieci po zdobytych doświadczeniach:

-określą swoje zainteresowania;

-wykorzystają intuicję badawczą;

-rozpoznają przyczyny określonych zjawisk oraz przewidzą skutki działań badawczych i eksperymentów;

-poznają różne grupy zjawisk fizycznych;

-będą posługiwały się bogatym zasobem słownictwa, opisującego poszczególne zjawiska fizyczne, nazwy materiałów i środków dydaktycznych wykorzystywanych podczas eksperymentów;

-bezpiecznie i właściwie wykorzystają urządzenia i materiały niezbędne do zabaw badawczych.

10. Ewaluacja projektu:

Dokumentacja fotograficzna, scenariusze zajęć oraz krótkie sprawozdania ze spotkań z przedszkolakami odbytymi w ramach zajęć z zakresu projektu będą materiałem, który pozwoli nauczycielom na ocenę doboru tematu i stopnia realizacji celów projektu. Bardzo ważne będą też opinie dzieci i rodziców, stopień zaangażowania w zabawy. Będzie to wyznacznikiem do podejmowania tego typu działań w przyszłości.

11. Autorki projektu:

Dorota Chmiel

Renata Krupa

Ewa Konarska - Koźlak