Uczestnicy imprezy związanej z obchodami Światowego Dnia Serca Czworonożni przyjaciele w Klinice Onkologii  w Szpitalu Uniwersyteckim nr 1 Dogoterapia  na Oddziale Neurologii w Wojewódzkim Szpitalu Dziecięcym Uczniowie podczas zajęć szkolnych o charakterze terapeutycznym.

Artykuły / Publikacje

powrót

Artykuł pt. "Projekty edukacyjne w szkole szpitalnej" - B. Kocoń, A. Szopa, K. Sypniewska

Artykuł ukazał się w czasopiśmie: Kujawsko-Pomorski Przegląd Oświatowy "UczMy", Nr 2 (2) XI-XII 2013, str. 47-48.

Artykuł do pobrania w formacie pdf w pełnej wersji wraz ze zdjęciami znajduje się w zakładce WDN. kliknij tutaj

„Nie to jest najważniejsze, aby każde dziecko czegoś nauczyć, ale to, by wzbudzić w każdym dziecku pragnienie nauczenia się czegoś”.  JOHN LUBBOCK

Projekty edukacyjne w szkole szpitalnej

     Nikomu nie trzeba tłumaczyć, że szkoła szpitalna, to specyficzna szkoła. Dotyczy to zarówno miejsca, w którym pracujemy, jak i uczniów. Dzieci chore można, z grubsza, podzielić na te, które podczas choroby chcą od szkoły odpocząć i te, którym nie brak ambicji i zapału by kontynuować rozpoczęte, w szkole macierzystej, zdobywanie wiedzy (dotyczy to zwłaszcza dzieci długoleżących i powracających). Niemałym wyzwaniem jest zatem praca w takiej szkole. Należy sprostać wymaganiom związanym z realizacją programów nauczania i wychowania jak i oczekiwaniom dzieci.
     Zespół Szkół Specjalnych Nr 33 w Bydgoszczy obejmuje swoją działalnością dzieci na 14 oddziałach w 5 szpitalach w mieście. W tym min. na oddziale onkologii, psychiatrii, kardiologii, pneumonologii, chirurgii spotykamy się z dziećmi długoleżącycmi i powracającymi. Nie bez znaczenia jest zatem dobór metod aktywizujących uczniów zgodnie z ich potrzebami, oczekiwaniami i możliwościami psychofizycznymi.
     Nauczyciele naszej szkoły piszą i wdrażają własne programy nauczania zarówno dydaktyczne jak i wychowawcze. Mimo specyfiki miejsc pracy, ściśle współpracujemy ze środowiskiem lokalnym organizując spotkania, imprezy, uroczystości. Udaje nam się także wychodzić z uczniami poza mury szpitali, czego dowodem są wycieczki, turnusy wypoczynkowo- rehabilitacyjne, wyjścia np. do muzeum, teatru, kina itp. Pragnąc umożliwić chorym dzieciom korzystanie z nowoczesnej technologii informatycznej stale poszerzana i unowocześniana jest baza urządzeń multimedialnych (m.in. komputery, laptopy, tablice interaktywne).
    Dużą popularnością cieszą się organizowane przez nauczycieli konkursy sprawdzające wiedzę przedmiotową i zdolności plastyczne, o zasięgu szkolnym jak i międzyszkolnym. Spotykają się one z dużym zainteresowaniem uczniów naszej szkoły jak i innych placówek.

WACHLARZ PROJEKTÓW
     W ostatnich latach nauczyciele naszej szkoły, pragnąc bardziej zaangażować uczniów w proces dydaktyczno – wychowawczy, opracowują różnorodne projekty edukacyjne. W roku szkolnym 2012/2013 zaplanowano i przeprowadzono 13 projektów edukacyjnych. Nauczyciele naszej szkoły w znacznej mierze realizują projekty międzyprzedmiotowe, które uwzględniając indywidualne potrzeby i zainteresowania ucznia, integrują wiedzę szkolną i pozaszkolną oraz łączą proces nauczania z doświadczeniem i aktywnym działaniem. Tematyka projektów jest ściśle związana z założeniami szkoły, jej programem wychowania, a także programem profilaktyki. Corocznie realizowane są projekty dotyczące zdrowia oraz udzielania pierwszej pomocy, ekologii, patriotyzmu, bezpieczeństwa ucznia, jak również projekty rozwijające umiejętności językowe.
     W bieżącym roku szkolnym realizowany był np. projekt z języka niemieckiego pt. „Feste und Brӓuche in Deutschland”. Celem jego było przybliżenie wiedzy na temat religijnych świąt katolickich obchodzonych w Niemczech oraz obyczajów związanych ze świętami narodowymi i świeckimi. Podczas różnorodnych zajęć uczniowie mieli szansę zapoznać się z następującą tematyką: Oktoberfest w Monachium, Dzień Zjednoczenia Niemiec (kalendarium lat 1989-1990), karnawał i ostatki, czas adwentu, Boże Narodzenie i Wielkanoc. W ramach tego projektu odbyło się spotkanie z gościem z Niemiec, który przybliżył nam wiedzę na temat karnawału obchodzonego w Niemczech a dokładnie w regionie o nazwie Schwarzwald i opowiedział o odrębności kulturowej i walorach turystycznych Bawarii. Zainteresował nas też tematyką związaną z językiem, kulturą, geografią i tradycjami niemieckimi. Uczniowie wzięli również udział m.in. w imprezie pt. “Święta po niemiecku, czyli tradycje świąt bożonarodzeniowych za Odrą”, której celem było przybliżenie wiedzy na temat świąt i tradycji Bożego Narodzenia w Niemczech oraz poznawanie walorów turystycznych Drezna. W trakcie tej imprezy gimnazjaliści m.in. zaśpiewali najpiękniejsze kolędy niemieckie, takie jak: „Stille Nacht”, „Kling Glöckchen klingelingeling” oraz „In der Weihnachtsbӓckerei”, a także zmagali się z rozwiązaniem zadań sprawdzających umiejętność rozumienia ze słuchu, pisania, czytania oraz wykorzystania słownika dwujęzycznego.
     Realizując projekt „Pod kulturalnym dachem Europy” uczniowie poznali historię, kulturę i obyczaje Włoch, Niemiec, Francji oraz Wielkiej Brytanii, uczyli się otwartości i szacunku wobec innych narodów. Przygotowali prezentację multimedialną prezentującą najważniejsze i najciekawsze wydarzenia wybranych państw Unii Europejskiej, a także wykonali grę edukacyjną, której tematyka związana była z zabytkami omawianych krajów. Zaprojektowali również i wykonali prace plastyczne, między innymi: płaskorzeźbę wieży Eiffla oraz portret królowej Wielkiej Brytanii.
     W projektach ekologicznych i przyrodniczych staraliśmy się przybliżyć uczniom tę namiastkę przyrody, która w tym momencie była dla nich nieosiągalna. Były to więc prezentacje multimedialne, filmy edukacyjne, spotkania z leśniczym, wyjścia na teren szpitala (aby choć troszkę mogły bezpośrednio spotkać się z przyrodą i zaobserwować zachodzące w niej zmiany), zbieranie liści na zielniki, obserwacje pod mikroskopem życia w wodzie itp. Projekty realizowane są na jednym bądź kilku oddziałach szpitalnych. Podsumowaniem projektu są m. in. konkursy tematyczne, quizy, wystawy, przedstawienia, spotkania z ciekawymi ludźmi, wycieczki krajoznawcze.

METODA PRZYJAZNA UCZNIOM
     Metoda ta jest bardzo przyjazna zarówno dla nauczyciela jak i uczniów. Ułatwia wspólną pracę i osiąganie wysokich efektów, zarówno wychowawczych, jak i dydaktycznych. W naszej szkole realizacja takich projektów jest bardzo potrzebna, gdyż urozmaica codzienną rzeczywistość szpitalną naszych uczniów, ożywia życie szkoły, angażuje większą liczbę uczniów i nauczycieli, przez co bardziej się integrują i współpracują ze sobą. Specyfika funkcjonowania szkoły szpitalnej (nietypowe miejsce nauki, inne warunki do pracy, oraz chory uczeń) nakłada na nas nauczycieli obowiązek realizowania procesu nauczania w taki sposób, by nadrzędnym celem był terapeutyczny, który nadaje wszystkim zajęciom edukacyjno – wychowawczym niepowtarzalny i swoisty charakter. Wszystkie metody i formy pracy przewidziane w projekcie, dostosowywane są do możliwości indywidualnych i zdrowotnych uczniów.
     Projekty edukacyjne dają szansę chorym uczniom na uczynienie z procesu uczenia się wspólnej zabawy i pracy na gruncie znacznie bliższym niż treści zawarte w podręcznikach szkolnych. Badania prowadzone w bieżącym roku szkolnym wśród naszych uczniów dotyczące realizowanych w szkole projektów utwierdziły nas w przekonaniu, iż taka metoda pracy była dla nich bardzo atrakcyjna. Chętnie brali w nich udział i czuli satysfakcję z dobrze wykonanej pracy. Świadczy to oczywiście o szerokim wachlarzu propozycji tematycznej projektów przygotowywanych przez nauczycieli naszej szkoły, z których każdy może coś interesującego wybrać dla siebie.
     W realizowanych projektach, bardzo często uczestniczą też rodzice przebywający razem z dzieckiem na oddziale szpitalnym. Rodzina, która sprawuje opiekę nad dzieckiem mimowolnie włącza się do licznych działań szkoły szpitalnej wypełniając sobie tym czas pobytu w szpitalu, jak również zdobywając wraz ze swoimi dziećmi nowe doświadczenia, wiedzę, poznając własne możliwości i talenty. Podczas realizacji projektów często rozwijają się ważne dla nich kompetencje takie jak: umiejętność współpracy w grupie, podejmowania decyzji, wyrażania własnych opinii i słuchania opinii innych, samooceny, samodzielności, samorządności oraz nabywania umiejętności organizacyjnych, na które jest zapotrzebowanie na współczesnym rynku pracy. Badania nasze potwierdziły również, że uczniowie pracując tą metodą przejmują odpowiedzialność za własną pracę, rozwijają swoje zainteresowania, uzdolnienia, twórcze myślenie. Nauczyciel pełni tu rolę dyskretnego przewodnika na drogach zdobywania wiedzy przez uczniów. Kluczem do sukcesu w tej metodzie jest przekonanie uczniów, aby przejęli odpowiedzialność za własną pracę. Jeżeli uda się to osiągnąć, to rezultat kształcenia jest znacznie wyższy, niż w przypadku zastosowania tradycyjnych metod zdobywania wiedzy szkolnej, a przecież o to nam nauczycielom chodzi.

Opracowanie: mgr Beata Kocoń, mgr Anna Szopa, mgr Katarzyna Sypniewska